نور

روح ظريف و باقد است، احساسات پاك و با لطافت، عواطف زلال و با صداقت، جوان را چون گلي شكفته و با طراوت نموده است كه بيشترين تأثيرپذيري را براي پژمرده شدن داراست.
تشبيه نوجوان و جوان به نهال نورس در كلمات معصومين، حاكي از همين مطلب است كه او را مي‎توان به هر جهتي هدايت نمود بر خلاف درخت تنومندي كه كسي قادر به جهت دهي او نيست مگر با بريدن تنه آن درخت.
بنابراين جواني با نوعي اثر پذيري روحي و حالات انفعالي و تشويشات ذهني همراه و آميخته است كه كمتر صبغه و رنگ عقلي و استدلالي دارد.
به همين جهت عوامل خارجي در جهات مثبت يا منفي بيشترين اثر را در او مي‎گذارد.
آنچه كه از ديدگاه اسلام مهم است سوق دادن او به سوي تكامل انساني و اهداف متعالي است. سنت و سيرة پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ و اولاد طاهرينش نسبت به جوانان، مبيّن همين نكته است.
پس صرفاً به كار گرفتن احساسات جوانان و تشويق و تحريص آنان از قدرت احساسي و عاطفي مقصود شارع مقدس نيست بلكه سوق دادن آن در قلمرو دين و عقلاني نمودن اهداف عاليه انساني، همه همت رهبران دين مي‎باشد و ادعاي ما اين است كه همة تعاليم دين و احكام الهي خصوصاً نماز در همين راستا بر مسلمين فرض و واجب شده است.
نيازهاي غريزي و فطري جوانان و پاسخ آن
با تمهيد مقدمات و مطالبي كه ذكر شد مي‎توان گفت كه فلسفه همه عبادات ديني در اين نكته معطوف است كه متأثرترين قشر يعني جوانانرا مؤثرترين قشر در اجتماع انساني قرار دهد.
چون احساس به يك تكيه گاه محكم و امنيت و آرامش در پناه آن تنها عنصري است كه مي‎تواند به جوان اعتماد و اطمينان بخشيده و او را از اضطرابات دروني و تشويشات ذهني رها سازد.
همه مشكلات و معضلات روحي و رواني كه هويّت او را در معرض خطر انداخته و ثبات شخصيت او را از كَفَش ربوده و خلاء عظيمي را در او ايجاد كرده ناشي از نداشتن يك ملجاء و عدم دست يابي به يك پناهگاه دائمي و مستحكم است. همة صاحبان مكاتب كوشيده‎اند تا به نحوي اين آتش احساسات دروني را خاموش و يا حداقل از شعله‎هاي آن بكاهند.
به همين خاطر راه حل‎هايي چون آزادي بي‎قيد و شرط جوانان در ارضاي هواهاي نفساني و غرايز حيواني و سوق دادن و جهت دهي ايشان به ميخانه‎ها و كاهواره‎ها و صدها طرق ديگر را به عنوان پناهگاه ارائه دادند اما پس از رويكرد جوانان به آن مأمن‎هاي به ظاهر مستحكم، سقف‎هايشان فرو ريخته و به واهي و خيالي بودن آنها پي برده‎اند. چون با ارضاء نيازها و دفع هواهاي نفساني، اهداف خود را تأمين شده نمي‎يافتند.
«امروزه اشتياق شديد جوانان سراسر جهان به شنيدن موسيقي به اصطلاح پاپ (Pop) و پوشيدن لباسهاي نوعاً جديدي. مثل بلوجين كه زبان حال ميل به آزادي از قيد و بندها و تحرك و تكاپو و اعلام استقلال يك تنه از قيد ضوابط و معيارهاي اجتماعي است كاملاً‌ واضح است.
بسياري از جوانان تيز و چابك پا در ركاب سفر مي‎گذارند بدون آن كه بدانند به كجا مي‎روند.
در اين مسحور شدگي و حتي تسخير شدگي در قبال شيوة زندگي جديد كه از غرب سرچشمه گرفته و جهانگير شده است شمار كثيري از جوانان مسلمان شريك بوده‎اند.
دانستن اين نكته براي جوانان مسلمان لازم است كه اين پديده‎ها با علل ژرفتري ارتباط دارند كه از نظر معنوي بي‎طرف نيستند».[5]
جوانان در زندگي و حيات جواني خويش امور زيادي را درحال تجربه كردن مي‎باشند او چون ساير افراد جامعه اما عاطفي و احساسي‎تر از ديگران در صدد دست يابي به امري است كه قلبش را بدان واسطه تسكين بخشيده و نوعي آرامش را تحصيل نمايد و ليكن به هر چيزي كه روي مي‎آورد بعد از مدت كوتاهي در مي‎يابد كه آن عنصر، مطمئن و واقعي نيست.
البته تشخيص اين امر در ابتداي سنين نوجواني و جواني بسيار دشوار است شور و هيجان جواني در جوانان غالباً فرصت تعقل و انديشة اين كه انسان براي يك زندگي و حيات طولاني و اهداف متعالي خلق شده را از او سلب كرده و به همين خاطر او بعد از تجربه عملي، به پوچي و بي‎پايگي بسياري از مأمن‎هايي كه بدان پناه آورده است پي خواهد برد.
و دشمنان دين خصوصاً غرب به خاطر درك همين نيازهاي فطري و غريزي جوانان تلاش زيادي انجام مي‎دهند تا اين گرايش‎ها را به جهاتي كه اهداف آنها را تأمين مي‎كند سوق دهند و آنها را از كمالات معنوي و ديني منحرف سازند.
كسي كه خود مدت زيادي از عمرش را در ميان غربيها سپري كرده و الان هم زندگي خود را با آنها در حال تجربه كردن مي‎باشد قضاوت و داوريش چنين است كه گويد:
«در شيوة زندگي كنوني غرب كشش و گرايشي هست كه افراد جامعه را به زيستن در لحظة كنوني فارغ از همة تاريخ و گذشته و غرق شدن در طلب سرافرازيهاي لحظه‎اي و لذت حسي آني وا مي‎دارد.
پرستش قهرمانان ورزشي و ميل به ركورد شكني دايمي و فايق آمدن بي‎وقفه بر طبيعت نشان دهندة يك وجه از اين دل مشغولي به تن است در حالي كه جنبة بسيار ويرانگرتر همين گرايش را مي‎توان در استفاده از مواد مخدر و طبعاً مشروبات الكلي، روابط جنسي آزاد و نظاير آن ديد كه تماماً‌ از تلاش نفس براي غرق نمودن خود در لذتهاي آني جسمي و غريزي حكايت دارد. بديهي است كه ورزش مستلزم انضباط و سخت كوشي است و اين از جهات مثبت آن است.
اما بزرگداشت بيش از حدّ ورزش و كمابيش پرستيدن قهرمانان ورزشي ناشي از اهميت گزافي است كه به تن داده شده است.
علاوه بر اين كه نقش و اهميتي كه به ورزش داده مي‎شود ابداً بي‎ارتباط با اشتياق به لذت جويي‎هاي جسماني نيست. كه همه اين عوامل متضمن از دست رفتن ايمان و اعتقاد جوانان به معيارهاي اخلاقي است».[6]
يك جوان مسلمان با تحصيل معرفت و دست يابي به علوم مقدس ديني بايد خود را مجهز ساخته و به دامي كه جوانان غربي بدان گرفتار آمدند هويت خود را از دست ندهد.
———————————————————————
[1] . نهج الفصاحه، حديث 2050.
[2] . نهج الفصاحه، حديث 372.
[3] . سفينة البحار، ج 2، ص 176.
[4] . دكتر ماي لي، شخصيت، ترجمه دكتر محمود منصور، ص 120.
[5] . دكتر نصر، جوان مسلمان و دنياي متجدد، ص 338.
[6] . دكتر حسين نصر، جوان مسلمان و دنياي متجدد، ص 342.

منبع:مرکز نشر اعتقادات : http://www.eteghadat.com